งานออกแบบเสื้อผ้าและเครื่องแต่งกาย ได้รับความคุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญา ด้านลิขสิทธิ์และสิทธิบัตรออกแบบ หากออกแบบขึ้นใหม่ ไม่ก๊อปปี้ใคร

 

          นางมาลี โชคล้ำเลิศ อธิบดีกรมทรัพย์สินทางปัญญา เปิดเผยกรณีสื่อออนไลน์นำเสนอข่าวต่างชาติก๊อปปี้ชุดไทยขายทางอินเทอร์เน็ตและมีประชาชนสงสัยว่าการกระทำดังกล่าวเป็นการละเมิดทรัพย์สินทางปัญญาหรือไม่ว่า โดยทั่วไปงานออกแบบเสื้อผ้าหรือเครื่องแต่งกายอาจได้รับความคุ้มครองโดยลิขสิทธิ์ (Copyright) หรือการออกแบบผลิตภัณฑ์ (Design) ทั้งนี้ ถ้าเป็นงานลิขสิทธิ์ จะต้องมีลักษณะเป็นงานสร้างสรรค์ที่ไม่ได้ลอกเลียนงานของผู้อื่น และจะได้รับความคุ้มครองทันทีที่สร้างสรรค์ขึ้นโดยไม่ต้องจดทะเบียน ซึ่งงานลิขสิทธิ์มีอายุการคุ้มครองจำกัด โดยทั่วไปจะมีอายุตลอดชีวิตของผู้สร้างสรรค์กับอีก 50 ปี ภายหลังผู้สร้างสรรค์ถึงแก่ความตาย สำหรับการเอาผิดผู้ที่ละเมิดงานด้านลิขสิทธิ์จะต้องทราบว่าผู้ใดเป็นเจ้าของผลงานและต้องเข้าเงื่อนไขอายุการคุ้มครอง โดยให้ผู้เป็นเจ้าของไปฟ้องร้องเอาโทษกับผู้ละเมิด

 

          ในกรณีการออกแบบผลิตภัณฑ์ การจะได้รับการจดทะเบียนสิทธิบัตรการออกแบบผลิตภัณฑ์ จะต้องเป็นการออกแบบผลิตภัณฑ์ใหม่ มีรูปแบบที่แตกต่างไปจากเดิม ผลิตในระบบอุตสาหกรรมได้ โดยจะมีอายุการคุ้มครอง 10 ปี นับแต่วันยื่นขอรับสิทธิบัตรการออกแบบผลิตภัณฑ์ ดังนั้นจะเห็นได้ว่าลิขสิทธิ์และการออกแบบผลิตภัณฑ์มีอายุการคุ้มครองที่จำกัดจึงอาจทำให้ชุดไทยที่สร้างสรรค์ขึ้นจากการปรับปรุงพัฒนาเครื่องแต่งกายไทยสมัยต่าง ๆ ให้เหมาะสมกับยุคสมัยไม่เข้าข่ายทรัพย์สินทางปัญญาที่จะได้รับความคุ้มครองในปัจจุบัน เหมือนกรณีชุดกิโมโนของญี่ปุ่น ชุดอ๋าวใหญ่ของเวียดนามที่ปัจจุบันมีคนนำเอามาดัดแปลง

 

          อธิบดีกรมทรัพย์สินทางปัญญา กล่าวเพิ่มเติมว่า ทางออกที่น่าจะเหมาะสมสำหรับเรื่องนี้ คือ ประเทศไทยจะต้องประชาสัมพันธ์ชุดประจำชาติของไทยที่เป็นมาตรฐาน ไม่ว่าจะเป็นชุดไทยเรือนต้น ชุดไทยจิตรลดา ชุดไทยอมรินทร์ ชุดไทยบรมพิมาน ชุดไทยจักรี เป็นต้น ให้เป็นที่รู้จักแพร่หลาย ซึ่งความงดงามของชุดไทยอยู่ที่วิธีการตัดเย็บที่ประณีต การใช้ผ้าไทยที่มีลวดลายงดงาม ประกอบกับแบบการตัดเย็บที่ถูกต้องได้มาตรฐาน ซึ่งสิ่งเหล่านี้เป็นเอกลักษณ์ของชุดไทยที่มีความแตกต่างจากการตัดเย็บโดยชาติอื่น นอกจากนี้คนไทยต้องมีส่วนช่วยในการเผยแพร่ สวมใส่ชุดไทยแบบต่างๆ ในโอกาสที่เหมาะสม เพื่อให้ต่างชาติเห็นถึงความงดงามที่แท้จริงของชุดไทยด้วย